Informatie en uitleg over MS – Multiple Sclerose
Multiple Sclerose is een ongeneeslijke aandoening van het centrale zenuwstelsel. De ziekte wordt getypeerd door de aantasting van de myeline laag (beschermlaag) van de zenuwen in hersenen en ruggenmerg. Wanneer je de vergelijking maakt tussen de zenuwen en stroomkabels, is de myeline te vergelijken met de beschermende mantel die om een stroomkabel zit. Zodra deze mantel beschadigd raakt, kan een stroomkabel kortsluiting maken of de signalen niet meer goed doorgeven. Dit is vergelijkbaar met de zenuwen. Wanneer de myelinelaag beschadigd raakt heeft dit consequenties voor de aansturing van alle lichaamsfuncties vanuit de hersenen en/of ruggenmerg, afhankelijk van welk gebied van de hersenen en/of ruggenmerg het betreft.
Vormen van MS:
De diagnose MS is soms moeilijk te stellen en de diagnose komt met name voor bij jongvolwassenen tussen de 20-40 jaar.
| Vorm van Multiple Sclerose: | Beknopte beschrijving: | Percentage onder MS patiënten: |
| CIS – Clinically Isolated Syndrome | Een eerste op zichzelf staande aanval van neurologische klachten. | |
| Milde of benigne MS | Gekenmerkt door veel tijd tussen de aanvallen met soms wel 10 jaar of meer voordat een volgende aanval zich voordoet. Zo goed als geen invaliditeit. | 10% |
| RRMS – Relapsing Remitting MS | Meest voorkomende vorm gekenmerkt door een duidelijk aanval- en herstelpatroon. Tijdens deze vorm blijft een bepaalde mate van mobiliteit vaak intact. | 40% |
| SPMS – Secundair Progressieve MS | Later in het ziekteproces kan RRMS zich ontwikkelen tot SPMS. Herstelmomenten na aanvallen vinden dan minder of helemaal niet meer plaats. Gevolg is langzame achteruitgang. | 40% |
| PPMS – Primair Progressieve MS | Gekenmerkt door een achteruitgang vanaf het begin van de ziekte. Er is geen sprake van aanval- en herstelmomenten. | 10% |
| PRMS – Progressieve Relapsing MS | Combinatie van RRMS en PPMS, gekenmerkt door aanval- en herstelperioden terwijl ondertussen ook een geleidelijke achteruitgang plaats vindt. | 5% |
Toelichting meest voorkomende beloopsvorm van MS:
Relapsing Remitting MS is de meest voorkomende vorm van MS en het is mogelijk dat deze vorm in de loop der tijd overgaat in een progressieve vorm. RRMS wordt gekenmerkt door een duidelijk patroon van aanvallen en herstelperiodes. Bij een aanval (schub, uitspraak: sjoep) wordt de beschermende myeline laag aangevallen in het centrale zenuwstelsel welke voor nieuwe klachten zorgt of oude klachten kunnen opflakkeren. Bij het maken van een MRI scan zijn dan oplichtende ontstekingsvlekken te zien. Wanneer de ontsteking is gezakt bouwt de myelinelaag zich geheel of gedeeltelijk weer op waardoor de ontstane klachten geheel of gedeeltelijk zullen verdwijnen. Na verloop van tijd zullen de aangetaste cellen steeds moeilijker kunnen herstellen waardoor er over de jaren steeds meer littekenweefsel en permanent beschadigde myeline achterblijft met als gevolg permanente restklachten, afhankelijk van de locaties in de hersenen of ruggenmerg.
Bekende klachten bij MS zijn:
De klachten zijn divers, het ziektebeloop is onvoorspelbaar en geen MS patiënt is gelijk. De één kan rolstoelafhankelijk zijn terwijl de ander nog een marathon loopt maar misschien last heeft van oogklachten of incontinentie. Een greep uit de klachten zijn:
- Oogklachten (uitval van gezichtsveld, stoornis in kleur, pijn bij oogbewegingen)
- Extreme vermoeidheid
- Slapeloosheid
- Duizelig en misselijk
- Stijve spieren, spierverzwakking, spierspasmen, MS hug
- Sensorische klachten (dof gevoel in de huid, tintelingen, jeuk, branderig gevoel)
- Fenomeen van Uhthoff (verergeren van de neurologische symptomen door warmte)
- Symptoom van Lhermitte (elektrische gewaarwording, gevoel van ‘stroom’ krijgen)
- Evenwichtsproblemen en coördinatie stoornissen (ataxie)
- Incontinentie en constipatie
- Spraakstoornissen (dysartrie: onvermogen tot correcte uitspraak, parafasie: verwisseling van woorden, agnosie: niet kunnen benoemen van voorwerpen)
- Cognitieve problemen (geheugenstoornissen, persoonlijkheidsveranderingen, denkstoornissen, stemmingsstoornissen)
Remmende medicijnen bij MS
Voor multiple sclerose zijn verschillende middelen op de markt die de ziekte activiteit kunnen afremmen. Zodra de diagnose MS gesteld wordt komt dit bij iedere patiënt vanzelfsprekend binnen als een bom. Vervolgens komen er veel vragen en informatie op je af en afhankelijk van het type MS is het een persoonlijke keuze om wel of niet met remmende medicijnen te starten, maar welke? Het merendeel van de MS patiënten heeft de diagnose RRMS en de huidige medicijnen zijn vooralsnog enkel bij deze vorm van MS effectief. Een neuroloog zal adviseren om zo vroeg mogelijk met remmende medicatie te beginnen om fysieke verslechtering zoveel mogelijk te beperken.
Overzicht en vergelijking MS medicijnen
Om een goed overzicht te krijgen is er een vergelijkingstabel gemaakt waarbij alle MS medicijnen naast elkaar staan. Onder andere werkzaamheid, effectiviteit en bijwerkingen zijn zo makkelijk te bestuderen. Het is bedoeld als een handig hulpmiddel om met de neuroloog het gesprek aan te gaan en hem de juiste vragen te kunnen stellen.
Lees verder op Overzicht MS medicijnen.
Overige specifieke informatie:
Voor meer specifieke en uitgebreide informatie over Multiple Sclerose zijn de volgende websites interessant: